اتصالات یکی از پرکاربردترین تجهیزات در صنعت بشمار می آیند. از اتصالات به منظور انشعاب گیری، تغییر مسیر و یا اندازه و … استفاده بسیاری میشود. اتصالات انواع مختلفی دارند که با توجه به نوع اتصال، فشارکاری و کاربرد انواع مختلفی دارند.
این تجهیزات از جهت نوع اتصال به 3 نوع زیر تقسیم میشوند:
- اتصالات دنده ای یا اتصالات رزوه ای
- اتصالات فیت شونده یا فلنجی
- اتصالات جوشی
اتصالات رزوه ای با اتصالات دنده ای
یکی از قدیمی ترین انواع اتصالات صنعتی لوله ای که سیالات مختلفی مانند مایعات و گاز ها توسط آن منتقل میشوند اتصالات رزوه ای یا اتصالات دنده ای هستند.
اتصال دندهای رزوه ای به اتصالی گفته میشود که یک سر آن، رزوه بیرونی( نری ) و یک سر آن رزوه داخلی (مادگی)دارد.
این دو رزوه توسط عایق های گوناگونی مانند تفلون، سرب مذاب، رزین ها و دیگر مواد مخصوص آب بندی که بسته به نوع سیال و نوع لوله متفاوت است به هم متصل می گردند. یک نوع خاص اتصالات رزوه ای، نوع NPT می باشد و بدون پرکننده هایی مانند تفلون یا چسب روی هم آب بندی می گردند. در این مدل دنده ها طوری طراحی شده اند که دنده نر و ماده فضاهای یکدیگر را پوشش داده و با فشار فلز به فلز، اتصال را آب بندی می کنند.
انواع اتصالات دنده ای به شرح زیر است:
- اتصالات دنده ای سیاه ( در صنعت آب و فاضلاب کاربرد زیادی دارند )
- اتصالات دنده ای پلی اتیلن ( در خطوط لوله و لوله کشی فلزی شامل فولادی و گالوانیزه کاربرد دارند)
- اتصالات دنده ای گالوانیزه ( در محیط های دارای سیال خورنده استفاده میشود و از خوردگی محافظت میشود )
اتصالات فیت شونده یا فلنجی
برای برقراری اتصال در قطعات سیستم پایپینگ از قطعات دیگری نیز با متریال مختلف استفاده میشود که به آن فلنج میگویند و یکی از پر کاربرترین اتصال دهنده های خطوط لوله کشی هستند .
فلنج ها می توانند لوله را به اقلام دیگری همچون شیرآلات، لرزه گیر و … وصل کنند و هم چنین برای اتصالات انواع لوله، نظیر لوله استیل (304) یکی از روش های معمول، اتصالات فلنجی هستند.
در این روش به هر دو لوله یک فلنج جوش داده شده و به وسیله پیچ و مهره به یکدیگر متصل میشوند.
این نوع از اتصال ها به دلیل راحتی نصب و قابلیت باز و بسته کردن پیچ و مهره ها هنگام تعمیرهای احتمالی کاربرد زیادی دارند.
فلنج ها بسته به نوع سیال و کاربردشان از انواع مختلفی میباشند :
انواع فلنج از لحاظ متریال
- فولادی
- استیل
- گالوانیزه
به منظور برقراری این نوع اتصال، از فلنج های بسیاری استفاده میگردد که به برخی از آنها در زیر اشاره میگردد:
اتصالات جوشی
اتصالات جوشی نوع دیگری از انواع اتصال هستند که به منظور انتقال سیالات مختلف مانند گاز، بخار، نفت و محصولات شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرند. البته کاربرد این نوع در صنایع غذایی و همینطور آب آشامیدنی و همچنین در صنایع تولید کاغذ و خمیر کاغذ، تولید پلاستیک دارویی و بیو تکنولوژی از اتصال جوشی نیز بسیار می باشد. اتصال جوشی در متریال مختلف وجود دارد.
البته آلیاژ و ابعاد آنها باید با لوله یکسان باشد و در محل مورد نظر با استفاده از جوشکاری به لوله متصل میشوند.
اتصالات جوشی در دو نوع مانیسمان(بدون درز) و درزدار تولید می گردد که اتصالات درزدار خود به دو مدل درزدار مستقیم و مارپبچ تقسیم میشوند.
به طور کلی شش نوع اتصال جوشی وجود دارد که هرکدام بسته به کاربرد و محل مورد نظر انتخاب میگردند که از این قرارند :
- زانویی 45 درجه
- زانویی 90 درجه
- سه راه جوشی
- کپ جوشی
- سردنده جوشی
- تبدیل جوشی