لرزه گیر صنعتی یکی از ابزارهای حیاتی در صنایع مختلف است که برای کنترل و مدیریت لرزه‌ها و ارتعاشات در سازه‌ها و تجهیزات صنعتی استفاده می‌شود. در این مقاله، به بررسی اهمیت و کاربردهای لرزه گیر صنعتی خواهیم پرداخت. همچنین، نحوه عملکرد لرزه گیر صنعتی و انواع آن را بررسی می‌کنیم.
انواع لرزه گیر صنعتی
لرزه گیرهای لاستیکی و آکاردئونی دو نوع خاص از لرزه گیرهای صنعتی هستند که برای کاهش ارتعاشات و لرزه‌ها در سازه‌ها و تجهیزات صنعتی استفاده می‌شوند. این دو تکنولوژی به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند، در برخی موارد بسیار مؤثر و مفید می‌باشند. در ادامه به توضیح این دو نوع لرزه گیر می‌پردازیم.
لرزه گیرهای لاستیکی
لرزه گیرهای لاستیکی از مواد لاستیکی به عنوان عنصر اصلی ساخته می‌شوند. این مواد لاستیکی به خاطر انعطاف‌پذیری بالا و توانایی تخمینی به عنوان یک منبع انرژی جاذب ارتعاشات عمل می‌کنند. عملکرد اصلی لرزه گیرهای لاستیکی بر اساس توانایی لاستیک به تغییر شکل و بازگشت به شکل اولیه آن‌ها است.
با نصب لرزه گیرهای لاستیکی در سازه‌ها، این لرزه گیرها ارتعاشات و لرزه‌ها را جذب و تخمینی کاهش می‌دهند. به عبارت دقیق‌تر، وقتی که سازه با ارتعاش یا لرزه مواجه می‌شود، لرزه گیرهای لاستیکی تلاش می‌کنند تا این ارتعاشات را جذب کرده و به صورت تبدیل به گرما از سیستم خارج کنند. این عمل باعث کاهش ارتعاشات و لرزه‌ها در سازه می‌شود و به جلوگیری از آسیب کمک می‌کند.
لرزه گیرهای آکاردئونی
لرزه گیرهای آکاردئونی نیز یک نوع از لرزه گیرهای صنعتی مهم هستند. این لرزه گیرها از یک سیستم آکاردئونی به عنوان عنصر اصلی تشکیل شده‌اند. ساختار آکاردئونی این لرزه گیرها این امکان را می‌دهد که تغییرات طولی را تجربه کرده و ارتعاشات را جذب کنند.
انواع لرزه گیر آکاردئونی
۱. لرزه گیر آکاردئونی فلنج دار
لرزه گیر آکاردئونی فلنج دار یک نوع از لرزه گیر صنعتی است که برای مقابله با ارتعاشات و لرزه‌های زمینی در سازه‌ها و تجهیزات صنعتی به کار می‌رود. این نوع لرزه گیر به ویژه در سازه‌هایی که نیاز به حفظ ایمنی و کاهش خسارات در مواجهه با زمین‌لرزه دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لرزه گیر آکاردئونی فلنج دار در دو نوع مهار دار و بدون مهار است. تفاوت اصلی میان لرزه گیر آکاردئونی فلنج دار مهاردار و بدون مهار در وجود یا عدم توانایی مهار سازه است. لرزه گیر آکاردئونی فلنج دار مهاردار به سازه مهار اضافی اعمال می‌کند و جلوگیری از حرکت اضافی سازه در مواجهه با لرزه‌ها را تضمین می‌کند. در مقابل، لرزه گیر آکاردئونی فلنج دار بدون مهار این توانایی مهار را ندارد و تنها کاهش ارتعاشات و لرزه‌ها را انجام می‌دهد.
انتخاب بین این دو نوع لرزه گیر باید با توجه به نیازهای خاص سازه و شرایط محیطی انجام شود. در مواجهه با سازه‌هایی که نیاز به مهار دقیق دارند، لرزه گیر آکاردئونی فلنج دار مهاردار ممکن است مناسب‌تر باشد، در حالی که در مواجهه با سازه‌هایی که نیاز به مهار ندارند، لرزه گیر آکاردئونی فلنج دار بدون مهار می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
۲. لرزه گیر آکاردئونی دنده ای
لرزه گیر آکاردئونی دنده‌ای یکی از پرکاربردترین نوع لرزه گیرها در سیستم لوله کشی است که برای حفاظت از لوله‌ها در برابر ارتعاشات و لرزه‌های زمینی به کار می‌رود. این نوع لرزه گیر به ویژه در صنعت نفت، گاز، آب و سایر صنایع با استفاده از لوله‌کشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
عملکرد لرزه گیر آکاردئونی دنده ای
لرزه گیر آکاردئونی دنده‌ای در سیستم لوله‌کشی به عنوان یک محافظ اساسی عمل می‌کند. عملکرد این لرزه گیر به شکل زیر است:
اندازه‌گیری ارتعاشات: هنگامی که سیستم لوله‌کشی با ارتعاش یا لرزه مواجه می‌شود، لرزه گیر این ارتعاشات را اندازه‌گیری می‌کند.
تغییر ساختار دنده‌ها: دنده‌های آکاردئونی در واکنش به ارتعاشات تغییر شکل می‌دهند و انبساط و انقباض می‌کنند. این تغییرات به عنوان یک منبع انرژی جاذب عمل می‌کنند و ارتعاشات را کاهش می‌دهند.
محافظت از لوله‌ها: عملکرد لرزه گیر آکاردئونی دنده‌ای باعث جلوگیری از انتقال ارتعاشات و لرزه‌ها به لوله‌ها می‌شود. این انتقال ارتعاشات می‌تواند به لوله‌ها خسارت وارد کند، اما با استفاده از لرزه گیر، این خطر کاهش می‌یابد.
۳. لرزه گیر آکاردئونی جوشی
لرزه گیر آکاردئونی جوشی دارای ساختاری پیچیده و موثر است که به حفاظت از سازه‌ها در برابر ارتعاشات و لرزه‌ها کمک می‌کند.اجزاء این نوع لرزه گیر عبارتند از:
پیچ و مهره‌ها: پیچ و مهره‌ها به عنوان عناصر اصلی لرزه گیر واقع می‌شوند. این پیچ و مهره‌ها به دقت بالا ساخته می‌شوند و به سازه متصل می‌شوند.
آکاردئونی: ساختار آکاردئونی در لرزه گیر به شکل تاشو است و در واکنش به ارتعاشات تغییر شکل می‌دهد. این ساختار اجازه انبساط و انقباض لرزه گیر را می‌دهد.
جوش: لرزه گیر آکاردئونی جوشی به سازه با استفاده از عملیات جوشکاری متصل می‌شود. این جوش‌ها با کیفیت بالا و استحکام مناسبی باید انجام شوند تا لرزه گیر به درستی کار کند.
