هر سیستم با توجه به اجزای تشکیل دهنده و محل جایگیری اجزا دارای طراحی خاصی است. در طراحی سیستم استانداردها و اصول مربوط به آن نیز دارای ویژگی های مختص به خود است. سیستم پایپینگ به عنوان یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های صنعت نیز از این قاعده مستثنا نبوده و دارای طراحی مناسب به خود است.
در طراحی سیستم پایپینگ به موارد مختلفی توجه می‌گردد: اجزای تشکیل دهنده، جنس اجزا، محل و نوع اقلام به کار رفته در سیستم و استاندارهای سیستم پایپینگ و بسیار موارد دیگر از جمله نکاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
در کنار اهمیت بالا، این سیستم‌ها در معرض عوامل مخربی قرار دارند که در صورت بی‌توجهی می‌تواند باعث خسارات مالی سنگین، توقف پروژه و حتی خطرات ایمنی شود. شناخت این عوامل و استفاده از تجهیزات استاندارد، اصلی‌ترین گام در افزایش طول عمر شبکه پایپینگ است.
عوامل محیطی همچون دما، زلزله، باد، رطوبت و یا عوامل دیگر چون لرزش‌های سیستم و … که در صورت عدم توجه به آنها باعث ایجاد تاثیرات مخرب بر سیستم می‌گردد.
در این مقاله به مهم‌ترین عوامل مخرب در پایپینگ می‌پردازیم و نشان می‌دهیم که چگونه انتخاب درست محصولات موجود در فروشگاه ریتاپی می‌تواند جلوی این آسیب‌ها را بگیرد.
برخی از عوامل مخرب بر سیستم پایپینگ
- خوردگی (Corrosion)
- وزن و فشار بیش از حد(داخلی یا خارجی)
- ارتعاش و لرزش (Vibration)
- تغییرات دمایی
- رسوب و گرفتگی (Scaling & Fouling)
- انتخاب نامناسب تجهیزات
- عوامل طبیعی
- رطوبت
۱. خوردگی (Corrosion)
خوردگی یکی از جدی‌ترین دشمنان سیستم‌های لوله‌کشی است که به‌دلیل تماس مداوم با آب، بخار یا مواد شیمیایی رخ می‌دهد. این پدیده به مرور زمان باعث کاهش ضخامت لوله و اتصالات و در نهایت نشت یا ترکیدگی می‌شود.
راهکار :
- استفاده از لوله‌های فولادی گالوانیزه و استیل ضدزنگ برای محیط‌های مرطوب.
- به‌کارگیری اتصالات برنجی که مقاومت بالاتری در برابر زنگ‌زدگی دارند.
- انتخاب فلنج‌های استاندارد با پوشش ضدخوردگی.
۲. تاثیر وزن و فشار بر روی سیستم پایپینگ
افزایش فشار سیال در لوله‌ها می‌تواند باعث ترکیدگی ناگهانی یا از بین رفتن اتصالات شود. این اتفاق معمولاً به دلیل خطای طراحی یا بسته شدن مسیر جریان رخ می‌دهد.
کنترل و مهار وزن سیستم پایپینگ از جمله موارد مهم در طراحی آن است. سیستم‌های پایپینگ همانند دیگر سازه‌ها باید از تاثیر نیروهای خارجی در امان باشند. برای جلوگیری از تاثیر این نیروها باید برای سیستم تکیه‌گاه‌هایی در نظر گرفته شود. وظیفه این تکیه‌گاه‌ها تحمل وزن اجزای سیستم به‌علاوه سیالات است. برای تعیین فشارهای ناشی از وزن سیستم از محاسبات و معادلاتی استفاده می‌گردد که توسط مهندسین پایپینگ انجام می‌شود.
راهکار:
- نصب شیرآلات اطمینان و کنترلی (مانند بال ولو، گلوب ولو، شیر یکطرفه) برای مدیریت جریان.
- استفاده از لرزه‌گیرها برای جذب شوک‌های فشاری.
- انتخاب لوله و اتصالات با کلاس فشاری مناسب پروژه.
۳.ارتعاش و لرزش (Vibration)
مشکل:
ارتعاش ناشی از پمپ‌ها، کمپرسورها یا جریان متلاطم، به مرور باعث ترک در جوش‌ها و شل شدن اتصالات می‌شود.
راهکار:
- استفاده از لرزه‌گیرهای لاستیکی یا فلزی در خطوط حساس.
- انتخاب فلنج‌های تقویت‌شده برای کاهش خطر نشتی.
- طراحی صحیح مسیر پایپینگ همراه با ساپورت مناسب.
۴. تاثیر تغییرات دمایی بر سیستم پایپینگ
یکی از موارد تاثیر گذار بر روی سیستم پایپینگ، انبساط و انقباض اجزاست که بر اثر سرد یا گرم شدن محیط یا سیال صورت می‌گیرد. توجه به دمای آن به منظور استفاده بهینه از سیستم و انتخاب نوع متریال تجهیزات بسیار اهمیت دارد.
با توجه به هزینه‌های بالای طراحی و ساخت پروژه‌ها و همچنین تنوع بسیار تجهیزات صنعتی، انتخاب اقلام صنعتی با توجه به شرایط مورد استفاده، کار بسیار دشواری است. هر کدام از تجهیزات مورد استفاده در سیستم دارای جدول ویژگی خاص خود است که توجه به آنها بسیار در انتخاب نوع کالا کمک می‌نماید.
راهکار:
- استفاده از لرزه گیر برای جبران تغییر طول لوله‌ها.
- انتخاب لوله‌های پنج‌لایه و پلی‌اتیلن مقاوم به دما در سیستم‌های ساختمانی.
- طراحی مناسب ساپورت و نگهدارنده‌ها.
۵. رسوب و گرفتگی (Scaling & Fouling)
رسوب مواد معدنی یا تجمع ذرات جامد در لوله‌ها باعث کاهش دبی، افت فشار و در نهایت کاهش راندمان سیستم می‌شود.
راهکار:
- انتخاب شیرآلات برنجی و باکیفیت که امکان تمیزکاری و سرویس دارند.
- استفاده از فیلترها و صافی‌ها در ورودی خطوط.
- طراحی سیستم با لوله و اتصالاتی که سطح داخلی صاف و مقاومت بالا در برابر رسوب دارند.
۶. انتخاب نامناسب تجهیزات
یکی از بزرگ‌ترین عوامل تخریب در پایپینگ، استفاده از لوله‌ها یا شیرآلات غیراستاندارد و بی‌کیفیت است. این موضوع نه تنها طول عمر سیستم را کاهش می‌دهد، بلکه هزینه‌های نگهداری را چند برابر می‌کند.
راهکار:
- خرید از مرجع معتبر و تخصصی مثل ریتاپی که محصولات استاندارد و دارای گواهی‌نامه ارائه می‌دهد.
- مشاوره رایگان فنی قبل از خرید برای انتخاب تجهیزات متناسب با پروژه.
- اطمینان از موجودی کامل و دسترسی سریع به کالاهای جایگزین در صورت نیاز.
۷. تاثیر رطوبت بر روی سیستم پایپینگ
در هر محیطی با افزایش رطوبت هوا امکان خوردگی و زنگ‌زدگی فلزات افزایش یافته و باعث کاهش طول عمر آنها می‌گردد.
با توجه به اهمیت سیستم پایپینگ و اثرات مخربی که زنگ‌زدگی بر شیرآلات و اتصالات صنعتی می‌گذارد توجه به متریال مناسب در انتخاب نوع تجهیزات بسیار ضروری است. شکستن لوله‌ها، نشت مواد و اثرات زیانبار آنها سالانه خسارات فراوانی بر سیستم‌ها وارد می‌نماید.
استفاده از متریال مناسب در ساخت شیرآلات همچون شیرآلات و اتصالات پلی اتیلن، فولاد ضد زنگ، استنلس استیل از جمله متریال در برابر خوردگی و زنگ زدگی در محیط‌های مرطوب به شمار می‌رود.
صدور پیش‌فاکتور آنلاین
۸. عوامل طبیعی مثل تاثیر باد و یا زلزله بر روی سیستم پایپینگ
بلایای طبیعی از جمله باد، زلزله و … از جمله مواردی هستند که در سیستم پایپینگ موجب ایجاد اثرات مخرب بسیاری خواهد شد. علاوه بر خرابی‌های به وجود آمده در هنگام باد یا زلزله، مسئله انفجار یا هدر رفت منابع از مسائل مهم و مورد توجه است.
استفاده از شیرآلات صنعتی دارای قطع کن، شیر اطمینان(سیفتی ولو)، شیر تخلیه ایمنی و تجهیزات مناسب برای جلوگیری از این اثرات تاثیر مثبتی در این موارد دارد.
جمع‌بندی
سیستم پایپینگ مانند شریان‌های حیاتی یک پروژه است و بی‌توجهی به عوامل مخرب، خسارات جبران‌ناپذیری به همراه دارد. خوردگی، فشار بیش از حد، ارتعاش، تغییرات دما و رسوب تنها بخشی از مشکلاتی هستند که هر روزه پروژه‌ها را تهدید می‌کنند.
راه‌حل ساده اما مؤثر، انتخاب تجهیزات استاندارد و باکیفیت از مرجعی مطمئن است.
فروشگاه اینترنتی ریتاپی با ارائه‌ی مجموعه‌ای کامل از شیرآلات صنعتی، لوله‌ها، اتصالات، فلنج‌ها و لرزه‌گیرها، همراه با مشاوره تخصصی و تحویل سریع، بهترین گزینه برای تأمین نیازهای پایپینگ شماست.
